پایکا(خرگوش موش)
نام انگلیسی: Rufescent Pika ،afghan pika
نام علمی: Ochotona rufescens
پایکا از نظر ظاهري شباهت زيادي به موش هاي بزرگ دارد، با اين تفاوت كه در اين حيوان دم تقريبا از بين رفته است. برخلاف خرگوش ها، پاها زياد بلند نيستند و تقريبا با دست ها مساوي اند. طول سر و تنه 5/15 تا 18 سانتيمتر است و وزنی معادل 125-400 گرم دارند.در تابستان دارای طوقه کرم رنگی هستند با پوشش بدن خرمایی رنگ.پایکا دارای سری کوچک است و گوشهایی کوچک و گرد.آنها پاهایی خیلی کوتاه دارند و پنجه هایی که بوسیله خز پوشیده شده است.
بيشتر در مناطق كوهستاني از تپه ها تا ارتفاعات بالاتر از 3 هزار متر زندگي مي كند.آنها سوراخهای زیر زمینی در زمینهای خشک حفر می کنند. در زير سنگ ها و صخره ها لانه مي سازد و معمولا در اطراف لانه علوفه زيادي جمع آوري مي كند. ارتفاع و قطر علوفه جمع آوري شده، گاهي به نيم متر مي رسد.
فصل جفت گیری ماه های گرم می باشد.سیستم جفت گیری با تغییر محل سکونت تغییر می کند.در این گونه تک همسری و چند همسری دیده می شود. پایکا دارای میزان بالایی در زادو ولد است.در هر بار زایمان ماده ها می توانند تا 11 بچه به دنیا آورند و تا 5 بار در فصل جفت گیری بار دار شوند.دوران بارداری 30روز و دوران شیردهی 30 روز می باشد.هنگام تولد وزن بچه ها تقریبا 9 گرم است که مراقبت و تغذیه والدین تا 30روز ادامه دارد و بعد بچه ها مستقل می شوند.
معمولا 8 سال در طبیعت عمر می کنند.هر چند که نوعا پایکاها برای سالهای کمی در طبیعت زندگی می کنند و بسیاری از آنها در اولین زمستان از بین می روند.
پایکاها عموما در گروههای کوچک فامیلی زندگی می کنند و فعالیتهای روزانه را اعم از دیده بانی شکارچیان و جمع آوری غذا بین هم تقسیم می کنند.پایکاها به خواب زمستانی نمی روند.آنها گیاهان را جمع آوری کرده و آنها را خشک کرده و در لانه هایشان انباشته می کنند برای مصرف خواب و خوراک در زمستان. پایکاها همچنین به لانه پایکاهای دیگر و پستانداران کوچک و پرندگان برای غذا دستبرد می زنند.
پایکاها در روزو شب فعالند. زياد ترسو و فراري نيست. نمي تواند سريع بدود و معمولا با پرش هاي كوتاهي حركت مي كند.
پایکاها از صداهایی مخصوص برای ارتباط با هم استفاده می کنند. صداي خاصي شبيه سوت و عوعوي سگ دارند. در موقع صدا دادن، خود را به جلو و عقب مي كشد. پایکاها موجودات منحصر بفردی هستند چون با وجود اینکه حنجره رشد یافته ای ندارند اما قادر به تلفظ صوتی هستند. اما معمولا صدای آنها در طبیعت شنیده نمی شود.
پایکاها از خارها و گیاهان تغذیه می کند.آنها علفها را خشک می کنند و آنها را در سوراخهای زیر زمینی انبار می کنند. این کار را معمولا دو بار در سال انجام می دهد،یکبار در بهار و یکبار در پائیز.
پایکا در کوهستانهای آسیای میانه از افغانستان،پاکستان و ایران تا ارمنستان و ترکمنستان پراکنده است.
در ايران، در خراسان تا كرمان، اصفهان، كردستان، تهران و سمنان ديده شده است
گرداورنده:پارنیا.خ
منبع:iranpest.blogdoon.com